Porsche ve Mercedes’in evi Stuttgart’da dizel yasaðý

Stuttgart Ýdare Mahkemesi’nden Yargýç Wolfgang Kern havayý kýsa sürede temizleyebilmenin en etkili yolunun dizel yasaðý olduðunu söyledi. Yasaða yol açan dava þehirde nitrojen oksit emisyonlarýnýn standartlarýn üzerinde çýkmasýndan sonra bir çevre örgütü tarafýndan baþlatýlmýþtý. Yargýç Kern’in kararý Almanya’nýn diðer mahkemelerindeki þehirleri de etkileyebilir. Kern “2010 yýlýndan bugüne yetkililer emisyon deðerlerini düþürme sorumluluklarýnda baþarýsýz oldular. Sürüþ yasaklarý yasal olarak uygulanabilir ve mahkemeye göre gerekli bir önlemdir çünkü halk saðlýðýnýn korunmasý mülkiyet ve araç sahiplerinin özgür hareket hakkýndan daha öncelikli bir meseledir.” dedi.

Otomobil üreticileri, federal hükümet ve bazý Almanya eyaletleri geri çaðýrmalar ve yazýlým güncellemeleri ile sorunu çözmeye çalýþarak dizel yasaðýndan kaçýnýyor. Ýki yýl önce Volkswagen Grubu’nda patlak veren dizel emisyon hilesi skandalý gözlerin sektördeki tüm dizel araçlara çevrilmesine neden oldu ve tartýþma baþlattý. Skandalýn yankýlarý sürerken, bir örnek te geçtiðimiz günlerde yaþandý. Perþembe günü yaptýðý açýklamada Almanya Ulaþtýrma Bakaný Alexander Dobrindt Porsche’nin Cayenne modelinde emisyon hilesi cihazý (defeat device) kullandýðýný açýkladý ve binlerce Cayenne otomobilin geri çaðýrýlmasýný istedi.

Daimler iletiþim yöneticisi Joerg Howe bir açýklamasýnda “Sürüþ yasaklarý bir çözüm deðildir.” diyerek dizel yasaðýna karþý çýktý. Howe bu yasaklarýn ekonomiyi, ticareti ve trafiði kötü etkileyeceðini belirterek “Daha kolay, verimli ve hýzlý alýnabilecek baþka önlemler var. Toz partikülleri ve nitrojen oksit çeþitli yöntemlerle azaltýlabilir.” dedi. 

Yargýç Kern, itirazlarýn hemen en üst federal idari mahkemeye taþýnacaðýný söyledi. Kern'in kararý benzer davalarýn sürdüðü Münih ve Berlin gibi þehirlerdeki mahkemeler için de emsal teþkil edebilir. 

Çevre koruma örgütü Deutsche Umwelthilfe baþkaný Juergen Resch kararýn ardýndan "Hakim, Stuttgart'da dizel taþýt kullanýmýna kapsamlý yasaklar getirdi, bu otomobil üreticilerine artýk kirli dizelleri satamayacaklarýný belirten bir mesaj. Dizel otomobiller, yazýlým düzeltmelerinin daha da ötesinde geliþtirilmelidir." dedi. 

Alman otomobil üreticileri, elektrikli otomobillere geçiþten önce dizel motorlarýn ara basamak olarak kullanýlmaya devam etmeleri gerektiðini savunuyorlarsa da, teknolojinin karþý karþýya kaldýðý güven krizi son iki haftada zirve noktasýna ulaþtý. Mercedes-Benz 18 Temmuz'da gönüllü olarak 3 milyon dizel otomobili geri çaðýracaðýný açýkladý, firma bu otomobillerin teknolojisini yükseltecek. Bundan sadece üç gün sonra ise Audi 850.000 araç üzerinde güncelleme yapacaðýný duyurdu. Perþembe günü bu kez Volkswagen motor yazýlýmýný yükseltmek için geri çaðýrýlacak ara sayýsýný 4 milyon adete yükseltebileceðini açýkladý.

Dizel satýþlarýnda düþüþ

Geçen yýl otomobil teslimatlarýnýn yüzde 46'sýný oluþturan dizel hakkýndaki tartýþma, tüketicileri rahatsýz etti ve dizel modellerin satýþý düþüyor. Bütün bu tartýþmalarýn üzerine, VW ve Daimler, BMW ile birlikte bir baþka skandala daha karýþtý. Üç firmanýn emisyon yolsuzluðunda iþbirliði yaptýðý iddia ediliyor ancak BMW iddialarý þiddetle reddediyor.

Bazý Alman þehirlerinde olasý sürüþ yasaklarý, dizel teknolojisi kullanan araçlar üretmek için on binlerce çalýþaný bulunan sektörün çýkarlarý ile çatýþýyor. Eyaletler, otomobil üreticilerinin eski modelleri yükseltmelerine izin veren anlaþmalara hazýr olmaya razý görünse de, belediyeler ve yargýçlar geri çekilecek gibi görünmüyor. Münih'te, Mart ayýnda çýkan bir mahkeme kararý belediyeyi azot oksit seviyelerini düþürmek için dizel yasaklarýna hazýrlanmaya çaðýrdý. 

Stuttgart davasýnda, Baden-Württemberg eyaletinin emisyonlarý düþürmek için yeterli önlemleri alýp almadýðý da deðerlendirildi. Ülkenin güneybatýsýndaki bir vadide yer alan þehirde, düzenli olarak Avrupa Birliði yönetmeliklerinde izin verilen seviyenin üzerinde Nox emisyonlarý kaydediliyor. Kern, hava kalitesini iyileþtirmek için, yasaklarýn sadece belirli günlerde deðil sürekli uygulanmasý gerektiðini söyledi.

Siyasi baský

Yargýç Kern, Euro5 standardýna uyumlu olan, 2015 yýlýnýn sonlarýnda satýþa sunulan dizel araçlarýn Stuttgart merkezinin büyük kýsmýna girmesini yasaklamayý önerdi. Böyle bir tedbir, Nox emisyonlarýný düþürmenin en hýzlý yolu olabilir. Kern, yasaðýn Ocak ayýndan itibaren uygulanabileceðini açýkladý.

Yeþiller'in bir üyesi olan Eyalet Baþbakaný Winfried Kretschmann geçtiðimiz günlerde eski otomobillerin yüksek hava kirliliði olan günlerde trafikten yasaklanmasý yerine mazot yazýlýmý düzeltmelerni savundu. Yasaðýn ne zaman uygulanacaðý net deðil ve Aðustos ayýnda açýklanlmasý gereken nihai karar temyiz edilebilir.

Ýçten yanmalý motorlarýn kullanýmýný sona erdirme takvimini belirlemede þimdiye kadar öncülüðü Ýngiltere ve Fransa'ya kaptýran Þansölye Angela Merkel hükümeti de harekete geçme konusunda baský altýnda.

Dobrindt, Çarþamba günü Berlin'de sektör yöneticileri ve hükümet yetkililerinin acil toplanmasý çaðrýsýnda bulundu. Dobrindt "Þehirlerde genel dizel yasaðý yanlýþ bir politik yol" dedi.