HÝBRÝD ELEKTRÝKLÝ ARAÇLAR

Yýllardýr otomobilleri tahrik amaçlý içten yanmalý motorlar kullanýlmaktadýr. Bu motorlarda enerji kaynaðý olarak çoðunlukla petrol türevleri kullanýmý tercih edilmiþtir. Çünkü petrolün taþýnmasý ve de depo edilebilmesi diðer kaynaklara göre daha kolaydýr. Araçlarda elektrik motorlarýnýn kullanýlmasý üzerine yoðun çalýþmalar sürmesine raðmen hala tam anlamýyla baþarýya ulaþýlamamýþtýr. Çünkü elektriði depo etme problemi, aracýn menzilinin azlýðý ve de þarj süresinin uzunluðu gibi dezavantajlar bu teknolojiyi zora sokmaktadýr. Aslýnda elektrik motorlarý, içten yanmalý motorlara göre daha avantajlý motorlardýr. Çünkü ilk devirlerden itibaren ürettikleri yüksek tork ve de düzgün güç bantlarý sayesinde transmisyon sistemlerine çok fazla ihtiyaç duymamaktadýrlar. Sessiz çalýþmalarý ise bir diðer avantajlarýdýr. Ayrýca tüm sistem verimleri olarak incelendiðinde elektrik motorlu sistemler, içten yanmalý motorlu sistemlere göre daha yüksek deðerlerdedir. Elektrik motorunun tek baþýna kullanýlmasý mümkün olmadýðýndan içten yanmalý motorla birlikte yer aldýðý sistemler geliþtirilmiþ ve bu sistemlere melez anlamýna gelen “hibrid” adý verilmiþtir.

 

Hibrid elektrikli araç, enerjinin iki ya da daha fazla enerji deposundan saðlandýðý ve bu enerji depolarýndan en az bir tanesinin elektrik enerjisi verdiði bir araç olarak ifade edilmiþtir. Çoðunlukla, hibrid elektrikli araçlarda, benzin motoru ve elektrik motoru bir arada kullanýlmaktadýr. Hibrid güç ünitesi olarak da otto motorlar, dizel motorlar ve gaz türbinleri kullanýlmaktadýr. Ýtici kuvvet ise seri hibrid sisteminde olduðu gibi elektrik motorundan saðlanmaktadýr; ya da paralel hibrid de olduðu gibi elektrik motoruna ek olarak içten yanmalý motordan da yardým alýnmaktadýr. Frenleme enerjisinin geri kazanýlabilmesi ve içten yanmalý motorun daha düzgün devir bandýnda kullanýlabilmesi avantajlarýdýr. Bu sayede yakýt ekonomisi ve çevreye olan zararýn azaltýlmasý saðlanabilmektedir. Bu motorlar ayrý ayrý devreye girmekle beraber gerekli durumlarda ayný anda da çalýþabilmektedirler. Benzinli ve dizel araçlarla ayný menzili sunabilmeleri ise bir diðer avantajlarýdýr. Özellikle þehir içi kullanýmda çok sayýda yapýlan frenlemeden elde edilen enerjinin tekrar geri kazanýlabilmesi ve içten yanmalý motorun daha düzgün bir devir bandýnda çalýþabilmesi sayesinde yakýt tüketimi ve egzoz emisyonu konusunda hibrid araçlar konvansiyonel araçlara göre üstünlük saðlamaktadýr. Hibrid araçlar sadece elektrik motoru devredeyken sessiz bir þekilde çalýþtýðýndan gürültü kirliliðini de azalmaktadýr. Benzinli konvansiyonel araçlarda verim %28 civarlarýndadýr. Bu deðer tümü elektrikli araçlarda %32’ye ve hibrid araçlarda ise %41’e çýkmaktadýr. Böyle olunca da 100 km’de ortalama 8.4 litre benzin tüketen bir konvansiyonel araca göre hibrid araçlarda %30’a varan oranlarda daha düþük yakýt tüketimi elde edilebilmektedir. Ayrýca egzoz emisyonlarýnda da %55 oranýnda azalma saðlanabilmektedir. Bunlara ilaveten, hibrid ve benzinli araçlarýn menzilleri ayný iken tümü elektrikli aracýnki çok daha düþüktür. Hibrid elektrikli araç, içten yanmalý motorun görevlerine göre çeþitlere ayrýlmaktadýr. Bunlar seri hibrid elektrikli araç, paralel hibrid elektrikli araç, karma hibrid elektrikli araç ve kompleks hibrid elektrikli araç olmak üzere dört ana baþlýk altýnda toplanmaktadýr.